Browse Items (314 total)
- Collection: Ailt ó Irisí an Phléaráca
Sort by:
Johnny Mhorgan: Dealbhadóir
Duine ar bith a chuaigh suas Baile an Domhnalláin, baile beag taobh thoir den Spidéal, is cinnte gur thug siad suntas don ghairdín lán líonta de dhealbha éagsúla - fear an ghiotáir, bean an bhosca ceoil, an Mhaighdean Mhuire, bó na…
Tags: Na hEalaíona
Ardán do na hEalaíona
Ach oiread le Leitir Ceanainn, leis an Muileann gCearr, le Loch Garman nó áit ar bith eile sa tír, tuilleann pobal Chonamara amharclann chun fáilte a chur roimh sheónna, drámaí agus ceoltóirí náisiúnta is idirnáisiúnta a bhíonn ar…
Tags: Conamara, Cultúr, Na hEalaíona
Scríbhneoirí Óga: Gadaí an tSaoil
Tá Ciorcal Scríbhneoirí Óga ag teacht le chéile faoi choimirce Phléaráca Teo. ó 1999. Tháinig an Ciorcal Scríbhneoirí Óga le chéile i 2003 faoi stiúir Thadhg Mhic Dhonnagáin. Seo roinnt samplaí de shaothar na scríbhneoirí óga a…
Tags: An Ghaeilge, Litríocht
Gaeltacht Chonamara, Fóram Chonamara: Céard iad féin?
Níl an t-aontas céanna 's a bhíodh i nGaeltacht Chonamara. Forás na Gaillimhe údar amháin atá leis seo. Is cuid de bhruachbhailte na Gaillimhe go leor de cheantar Chois Farraige anois. Fágann seo difríocht mhór idir é agus Iorras Aithneach…
Tags: An Ghaeltacht, Forbairt Phobail
Tí Darby: Agallamh le Diarmuid Mac an Adhastair
Tá aithne ag an saol mór mar aisteoir agus mar ealaíontóir air. Fear a chaith tamall ag plé leis an bhfarraige, ag obair i Londain agus ag rith teach ósta agus halla a thóg a mhuintir. Beidh cuimhne go deo ag an dream a bhíodh ag dul Tigh…
Tags: Agallamh, Cultúr, Drámaíocht
Colm de Bhailís - File Leitir Mealláin
Ba mhaith liom léargas a thabhairt ar scéalaí, ar stairí ar fhear ceirde, ach thar aon ní eile, ar fhile. B'é an Piarsach féin a dúirt, gur rugadh Colm de Bhailís, ar an dara lá de mhí na Bealtaine 1796, i Leitir Mealláin - oileán mara…
Tags: An Ghaeilge, Filíocht, Seanchas, Stair
An Royal Mail-Car
Is iomaí duine a fuair marcaíocht ar charr a'phosta, nó ar an Mail, sna tríochadaí nó sna ceathrachadaí. B'fhéidir nach raibh an bus ag dul an bealach, nó, má bhí fhéin, nach raibh an t-am feiliúnach, agus ar ndó, ní mórán carr a…
Tags: An Ghaeltacht, Stair
Amhráin Tom a tSeoige
Is dóigh gur féidir a rá gur beag lá nach bhfuil amhrán nó dhó a chum Tom a tSeoige le cloisteáil ar an Raidió. Cloisfidh tú iad, ar maidin is sa tráthnóna, ar chláracha faoi bháid is faoi churachaí, agus is deacair clár iarrataisí a…
Tags: Amhránaíocht
Seán Mac Giollarnáth (1880-1970)
Cé gur chaith sé cuid mhór dá shaol, mar aturnae agus mar ghiúistís ins na cúirteanna i gCondae na Gaillimhe, is féidir a rá gur fearr aithne atá ar Sheán Mac Giollarnáth, mar bhailitheoir béaloidis, agus mar fhear a scríobh faoin…
Tags: An Ghaeltacht, Béaloideas, Stair
Níl sibh ceart agus níl sibh sibhialta!'
I 1969 dhúisigh Gaeltacht Chonamara. Thosaigh daoine ag eagrú, ag gearán, ag éilimh a gcearta, ag agóidíocht in aghaidh lucht údaráis, ag labhairt amach ar a son féin. Tarraingíodh aird go náisiúnta ar fadhbanna na Gaeltachta, ó thaobh…