Browse Items (314 total)

  • Collection: Ailt ó Irisí an Phléaráca

Na Súilleabháin Chróga as Uachtar Ard

https://www.cartlann.ie/files/original/cf4f54efbd7793412f19709fccd5fa7b.pdf
Tá a fhios ag an saol Fódlach faoi ‘Bhliain na bhFrancach’ agus tráchtar go minic i gConamara ar ‘Bhliain an Bhrosna’ ach tá bliain eile fós nár cheart go Ghaeil na Gaillimhe ligean i ndearmad choíche agus sin í an bhliain 1945 ar a…

An Capall

https://www.cartlann.ie/files/original/ca1737c9b775609a06a4f544d2e191d7.pdf
Go dtí gur tháinig an pinsean amach ag tús an chéid seo ní raibh aon tábhacht ag baint le dátaí ag na gnáth-daoine. Choinnigh siad comhaireamh ar am le tarlú mór éicínt a lua leis – Oíche na Stoirme Móire, Bliain Bhalfour, Bliain an…

Oíche Áirneáin Scoil na hAirde Móire

https://www.cartlann.ie/files/original/92b878013dbac2737ab35b93cd6e7d4f.pdf
Seo an tuairisc a thug Seosamh Ó Cuaig ar Raidió na Gaeltachta do Mháirtín Jaimsie ar an oíche áirneáin i Scoil na hAirde Móire, Cill Chiaráin, anuraidh le linn Pléaráca Chonamara. Beidh oíche áirneáin aríst ann i mbliana ar an…

Gaelcheol Tíre ó Chonamara

https://www.cartlann.ie/files/original/0199c83b1bee0cd76cb5343d68ab91b7.pdf
Tá sé 20 bliain o craoladh An Damhán Alla leis an ngrúpa Na Cloigne Folmha ar Raidió na Gaeltachta don chéad uair. B’é An Damhán Alla an chéad cheann de amhráin nuachumtha Chonamara a eisíodh ar cheirnín agus mar adeir Mícheál Ó…

Pádraig 'Ac Coisdeala ón Spidéal: Gael Dílis, Sárbháireoir, Ilcheardaí, Cainteoir is Ceoltóir Cumasach

https://www.cartlann.ie/files/original/056a1964074e761bda1c36f521e71d08.pdf
Ba i mBaile an Dónalláin i bhfoisceacht leathmhíle de shráidbhaile an Spidéil a saolaíodh Pádraig 'Ac Coisdeala (Peait Sheáin Tom), duine de na Gaeil ba dhílse dár chuir cos i mbróig riamh. Chuir sé suim i ngach ar bhain le saíocht…

An Royal Mail-Car

https://www.cartlann.ie/files/original/a68d14a9ad391da5530978fd808a3d06.pdf
Is iomaí duine a fuair marcaíocht ar charr a'phosta, nó ar an Mail, sna tríochadaí nó sna ceathrachadaí. B'fhéidir nach raibh an bus ag dul an bealach, nó, má bhí fhéin, nach raibh an t-am feiliúnach, agus ar ndó, ní mórán carr a…

Oscailt Féile na gCurachaí, An Spidéal 1994

https://www.cartlann.ie/files/original/00ae86ef15df1142e79587aaf258ffcb.pdf
Ní feasach mé fhéin go bhfaca mé riamh agus mé ag éirí suas i mo ghasúr aon rásaí, ná aon gheallta curachaí ná báid mhóra thart ar cheantar Chois Fharraige le linn m'óige. Ní shin le rá nach raibh neart acu ann. Bhí agus go leor…

An Focal Pléaráca - céard a chiallaíonn sé?

https://www.cartlann.ie/files/original/6c64688cf7d053682ed5679e900adb55.pdf
Cé go bhfuil cáil ar na Gaeil mar dhream spóirtiúil spraíúil, is minic a théann siad i muinín na bhfocal iasachta agus iad ag caint ar chúrsaí caitheamh aimsire. Iasachtaí is ea craic, géim, spraoi, teidhm agus pléaráca féin, dar liom.…

Amárach: Nuair a labhair Fintan Coogan Béarla agus é ag speecháil sa Spidéal

https://www.cartlann.ie/files/original/736011a8fe98a6e2746bea125ddf3831.pdf
Bhíodh toghcháin go minic ann i dtús na hochtaidí agus an rialtas dhá athrú chomh minic is a d'athrófá léine. Dúisíodh conspóid teangan in Amárach le linn an fheachtais don tarna toghcháin i 1982 nuair a cuireadh i gcló an litir seo ar…

Toghchán Údarás na Gaeltachta 1994 - Na Boscaí Vótála

https://www.cartlann.ie/files/original/e51a8e5091ab053589b73bcfc866f85d.pdf
Toghchán Údarás na Gaeltachta 1994 - Na Boscaí Vótála.