Browse Items (2437 total)
Sort by:
An Lady Mhór
Sé Pádraig Mhicil Rua Mac Donnchadha an saor a thóg an Lady Mhór. Bhí sé ina chónaí sna Leacracha Rua i dTír an Fhia. Ba duine muinteartha é le clann Johnny Jimmy, a bhfuil An Mhaighdean Mhara acu anois. Níl muid cinnte cén bhliain ar…
Tags: Báid & Bádóirí
Ó Siracusa go Cloch na Rón
Faigheann muide, a bhfuil sé d'ádh orainn seoladh le Paddy Barry le blianta, bulletin uaidh, mar a thugann sé féin air, go luath sa mbliain, ag insint faoi na pleananna seoltóireachta a bhíonn aige don Samhradh. Is iondúil gur turas ar chósta…
Tags: Báid & Bádóirí
Mícheál Breathnach
Alt ó 'Biseach 2000', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Nuair a bhí muide inár ngasúir bheaga ar an Lochán Beag ba laoch é Micheál Breathnach. Rugadh ar an mbaile é, ba cara le Pádraig Mac Piarais é, bhí sé os cionn Chonradh na…
Tags: Litríocht, Mícheál Breathnach
Maidhc Mhicil Teada
Alt ó 'Biseach 2008', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Siad muintir mo bhaile féin, baile fearainn an Locháin Bhig, a chuala mé ag trácht ar Mhaidhc Mhicil Teada, nó Mícheál Breathnach, an chéad uair. Go deimhin ní iontas an-mhór é…
Tags: Mícheál Breathnach
Pisreoga
Alt ó 'Biseach 2015', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba chuid an-tábhachtach de chreideamh agus de shaol na tíre seo iad na pisreoga sa tseanaimsir. Bhain siad leis an réamh- Chríostaíocht. Cé gur glacadh go fonnmhar, is cosúil, leis…
Tags: Béaloideas
Muintir Thuathail agus Durkin
Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ina leabhar ‘Oidhreacht na nOileán’ tá sé ráite ag Pádraic Ó Biadha gur tháinig Seán Ó Tuathail aniar as oileán Iomaí agus gur chuir sé faoi in aice le Laidhean in Eanach…
Tags: Gnó
Peter Folan (Peadar Mac Fhualáin) Príomhchonstábla san RIC 1913-1921
Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Rinne Peadar Mac Fhualáin cur síos ar a shaol san RIC i dtuairisc a thug sé don Bhiúró Staire Míleata sa mbliain 1947. Is i mBéarla a thug sé an tuairisc. Sa bPáirc, soir ón…
Tags: Stair
Seansiopaí a bhíodh idir an Spidéal agus Ros an Mhíl
Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. “A nation of shopkeepers’ a thug Napoleon ar an mBreatain. Dúirt daoine gur le drochmheas a dúirt sé é sin, ach dúirt sé féin gurbh iad na siopaí beaga a chuir an Bhreatain…
Cuid de na Daoine atá Curtha i nDumhach na Leanbh
Bhí sé d’ádh orm go raibh mé ag comhrá le Paddy Mháirtín Pháidín Ó Droighneáin as an Teach Mór, Indreabhán, ar an 24 Samhain 2009 agus as an gcomhrá tarraingíodh anuas Dumhach na Leanbh. Bhí corr-ainm ar eolas agam féin faoi…